zondag 23 september 2012

Break in, make my day!

Het bordje is zo algemeen bekend: Break in, make my day!

Egels kunnen niet lezen, dat is duidelijk. Ze zijn ook bijziend. Ook dat is duidelijk.






De egel (Erinaceus europaeus) is een dier die in West-Europa algemeen voorkomt. Hij wordt vaak in tuinen gezien. Zo ook in die van mij.
Bij gevaar hoort een egel zich op te rollen. Deze egel doet het duidelijk niet. Normaal gesproken is een egel ziek of ernstig gewond als deze zich niet oprolt. Maar 'mijn' egel is niet ziek en ook niet gewond.
Het eerste jaar dat ik hier woonde was hij heel schuw. Je hoorde hem alleen maar, je zag hem amper. In de herfst heb ik kattenbrood buiten gezet, zodat hij zich lekker rond kon eten voor de winterslaap.
Op een wat warme winteravond zag ik deze egel weer buiten lopen. Het was in januari. Ik was daar wat van in de war, want normaal zijn egels dan in winterslaap.
Maar op de wat warmere avonden kunnen egels wakker worden uit hun winterslaap. Ze gaan dan op zoek naar voedsel.
Weer heb ik een bak eten buiten gezet. Dat werd gretig gegeten. Ik kon daar ook foto's van maken.

Ze zijn ongeveer een week wakker. Na een week horen ze niet meer te komen. Dat heeft deze egel ook braaf niet gedaan. Hij heeft 5 dagen gegeten en daarna was hij weer weg.
Na deze ontmoeting is hij nooit weer schuw geweest.
Vorig jaar zomer heb ik de egels op video gezet. Er waren toen twee egels in mijn tuin. Normaal gesproken leven egels solitair. Een soortgenoot in hun territorium wordt wel getolereerd, want ze zijn niet territoriaal. Maar ze slapen en leven verder niet samen. Een paartje kan een tijdje het nest delen, maar daarna gaat ieder zijn eigen weg. Een groep egels is vaak de moeder met haar jongen. Vader zorgt niet voor zijn jongen.


Egels kunnen lawaai maken. De paring verloopt uitermate luidruchtig. Maar ook als twee egels gewoon bij elkaar in de buurt komen, kunnen ze behoorlijk grommen en knorren.
Als je weten wil of een egel je tuin bewoont, ga dan eens een tijdje buiten staan. Je hoort vanzelf een enorm geritsel in de struiken. Egels zijn niet direct sluipende jagers.


Het voedsel van een egel bestaat uit insecten, slakken en kleine gewervelde diertjes. De egel is erg vraatzuchtig. Hij eet met gemak 70 gram voedsel in een nacht, terwijl 50 gram voldoende is.
Egels eten eigenlijk alles, ze zijn opportunistisch. Ze jagen in principe niet, dus gewervelden worden als aas gegeten. Buiten hun insecten eten egels ook fruit en vis. Dus eigenlijk alles wat eetbaar is, schuift bij de egel naar binnen.
Egels kunnen erg goed tegen gif. Een dosis arsenicum wat 25 mensen kan doden, kan een egel verdragen. Ook kan hij 25 - 35 maal beter tegen adder- en wespengif dan een cavia (een dier van vergelijkbare grootte en gewicht).
Aangezien egels ook slakken eten, is het toch verstandig om voorzichtig te zijn met slakkenkorrels. Een egel is niet bestand tegen het cumulatieve effect van gif.

Mijn egel is een geinig diertje. Deze zomer heb ik hem maar gedoopt tot Prikkel. Hij loopt vaak daar waar ik ook ben. Hij rolt zich niet op als ik buiten kom en hij zit ergens te eten of is op jacht. Vorig jaar ben ik zelfs eens over hem gestruikeld. Hij keek me verstoord aan en sjouwde gewoon verder.
Als ik 's avonds buiten zit, komt hij vaak langs lopen. Als ik op de grond zit, komt hij zelfs even ruiken. Het schijnt hem niet te storen.
Vervelend is het soms wel. Mijn hond is niet het type hond die egels met rust laat. Als ik hem zijn gang laat gaan, verscheurt hij ze. Prikkel is al meerdere keren op een niet zachtzinnige wijze met Joe in aanraking gekomen. Dan rolt hij zich zeker wel op, in de veronderstelling veilig te zijn. Maar Joe kan egels oppakken, ook als ze in een bal zijn gedraaid. Hij schud zijn kop en laat dan los. Zo heb ik eens mijn benen open gehad! De egel is er altijd ongeschonden afgekomen, op wat schaafwondjes na en het ontbreken van een  lading stekels.
Joe zelf komt er minder ongeschonden af. Allereerst bloedt hij behoorlijk en zit zijn bek vol stekels. Ten tweede krijgt hij van mij een lading schelden en kan hij het in huis uitstukken met zijn stekels. De egel gaat voor!

Maar ondanks dat komt Prikkel braaf langs. Bijna elke avond. Als het regent komt hij wat minder vaak. Dan is er op andere plekken ook genoeg eten te vinden. In de herfst is hij wel dagelijks bij huis te vinden.

Egels zijn bijzondere dieren. Ze zijn ook erg slim en leren snel. Zet een bakje eten op een vaste plek buiten, en je weet zeker dat de egels er zijn. Ze leren heel snel om welke tijd het eten wordt buiten gezet en zullen er op wachten.
Egels kun je verwennen met een hoop voedsel. Fruit, zoals appels en bessen, wordt gewaardeerd. Maar kattenbrood of hondenbrokken ook.
Geef egels echter nooit melk! Ze raken aan de diarree en zullen overlijden. Gewoon water is het beste voor ze. In droge periodes wordt een schaaltje water erg gewaardeerd.

Vind je zelf een egel die ziek of gewond is? Bel dan met de egelopvang. Telefoonnummers en adressen zijn op onderstaande website te vinden voor heel Nederland.
http://www.egelopvang.nl/ziekegel.htm

Geen opmerkingen:

Een reactie posten